Kira Sözleşmesinin Genel Özellikleri

Kira sözleşmesi, kiracı ve kiraya vereni sözleşmenin tarafları olarak bir araya getiren ve bu iki tarafa sorumluluk yükleyen bir sözleşme türüdür. Türk Borçlar Kanununda kira sözleşmesinin tanımı şu şekilde yapılmıştır; ‘’Kiraya verenin bir şeyin kullanılmasını veya kullanmayla birlikte ondan yararlanılmasını kiracıya bırakmayı, kiracının da buna karşılık kararlaştırılan kira bedelini ödemeyi üstlendiği sözleşmedir.’’

Kira sözleşmeleri kendi içerisinde belirli süreli ve belirsiz süreli (belirli olmayan) olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Belirli süreli kira sözleşmesi; taraflar arasında düzenlenen sözleşmede bir sürenin belirlenmesi halidir. Belirli olmayan süreli kira sözleşmelerinde ise taraflar kira sözleşmesinde belli bir süre tayin etmezler. Süre hususunun önem arz ettiği husus ise kira sözleşmesinin sona erdirilime aşamasında gündeme gelecektir.

Kira sözleşmeleri huhukumuzda yazılı olarak yapılması gibi bir şarta bağlanmamıştır. Tarafların iradelerinin uyuşması halinde sözlü olarakta bir şeyin kiralanması söz konusu olacaktır. Fakat tarafların ileriki bir tarihte hukuki olarak hak araması gerektiğinde bu husus sorun yaratacağından, kira sözleşmesinin yazılı olarak düzenlenmesi her iki taraf içinde daha uygun olacaktır.

Kira sözleşmesi taraflara karşılıklı olarak bir takım sorumluluk yüklemesi nedeniyle bu sorumluluklar yerine getirilmelidir. Kiracının ilk sorumluluğu ücret konusudur. Kiracı, kira sözleşmesinde yer alan ücret tutarını kiraya verene zamanında ödemekle sorumludur. Kiraya veren ise kiralanan şeyi kullanıma uygun olarak ve zamanında kiracıya teslim etmekle yükümlüdür. Burada kiraya veren için gündeme gelecek en önemli durum ise kiralanan malın ayıpsız şekilde kiracıya teslim edilmesidir.

Kira sözleşmesinde belirlenen ücret düzenli olarak kiraya verilene ödenmesi gerekmektedir. Tarafların yapmış oldukları kira sözleşmesinde, ücretin elden değil de bir banka aracılığıyla ödenmesi şartını belirlemeleri iki tarafıda güvence altına alacaktır. Ayrıca ileri ki zamanlarda kira alacağı adı altında alacak davası açılmasında, yargılamanın sonucuna etki edecek en önemli delilin kira sözleşmesinin yatırıldığı banka hesap bilgileri olacağını belirtmek isteriz.

Hukukumuzda her türlü menkul ve gayrimenkul malların (şartların oluşması halinde) kiralanması söz konusu olmakla birlikte uygulamada en sık rastlanan kira ilişkisi, konut ve işyeri kiralarına ilişkin olan kira sözleşmeleridir. Kanunumuz kira sözleşmleri için genel düzenlemeler yapmış olsa da konut ve çatılı işyeri kiraları ile ilgili başlıca ayrı bir düzenleme yapmıştır. Uygulamada kira sözleşmelerinin en çok kullanıldığı veya kira ilişkisinin en çok kurulduğu durumlar konut ve işyerleri olması bu durumun nedenidir.

Av. Abdullah Fırat